مولد ھای برق (دیزل ژنراتور) امروزه در صنایع سنگین و سبک جھت تولید برق استفاده ھای زیادی دارند حتما در اکثر کشورھا درمناطقی که امکان وجود برق امکان پذیر نمی‌باشد استفاده می‌شود اما در کشور ما به دلیل افت برق استفاده آنھا در مجتمع ھای مسکونی، کارخانهھای تولیدی و اماکن حساس و مھم ضرورت می‌باشد.
مولدهای برق در قدرت ھای مختلف ارائه می‌شوند که بر اساس ماکزیمم توان خروجی دیزل و با توجه به نوع کارکرد مولد ( اضطراری – پرایم – دائم ) محاسبه می‌شود قدرت موتور ھای دیزلی بر اساس استاندارد ISO تعیین می‌شود. بدیھی است انتخاب دستگاه با ISO 3046 قدرت مناسب سبب افزایش عمر مفید و ھمچنین کارکرد بھینه مولد برق می‌گردد .
الف ) حالت اضطراری :
کارکرد (standbye) اضطراری حالتی است که برق شبکه اصلی وجود دارد و از دستگاه تنها به عنوان پشتیبان در زمانھای نبود در برق شبکه استفاده می‌شود و در این حالت دستگاه با بیشترین قدرت ممکن مورد استفاده قرار می‌گیرد اضافه بار در این زمان قابل دسترس نیست. به طور کلی استفاده یک ساعت در روز را اضطراری می‌گویند که با بار نامی‌دستگاه برابر است .
ب ) ( PRIM POWER ) حالت پرایم :
در حالت پرایم، حالت ٧٠ % بار نامی‌دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد و قابل استفاده برای ٨ الی ١٢ ساعت در شبانه روز می‌باشد که با ١٠ درصد افزایش بار نیز در دسترس می‌باشد .
ج ) ( CONTINUOUS POWER ) حالت مداوم :
80% درکارکرد دستگاهها ب صورت مداوم بایستی حداکثر ٧٠ بار نامی‌استقاده شود و ١٠ درصد افزایش بار نیز دراین نوع کارکرد وسیله امکان پذیر می‌باشد .
در زیر یک نمونه از این دیزل ژنراتورھا ھمراه با مشخصات اجزای اصلی آن آمده است.
عوامل موثر در خرید دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتور به گروه موتور، ژنراتور و قطعات فرعی مثل شاسی فلزی، اتاقک پوشاننده (کانوپی)، سیستم‌های کنترلی، قطع‌کننده اضطراری مدار فرمان، سیستم استارت اتوماتیک و… گفته می‌شود. این گره‌ها، قصد تولید برق با استفاده از سوخت گازوئیل یا گاز یا بنزین و... را دارد. به حالت خلاصه، دیزل ژنراتور نیروی مکانیکی تولید شده از سوخت را به موتور انتقال داده و در انتها، به ما برق تولید شده می‌دهد.
دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتورها برای منازل، فروشگاه‌ها، ادارات و مکان‌های کوچک معمولا از ۱ تا ۲۰ کیلو ولت آمپر “KVA” و برای مجتمع‌های اداری بزرگ و کارخانه‌ها با توان بالا تا KVA 50 الی 4000kva استفاده می‌شوند. همچنین کشتی‌ها و یا قطارها برای تامین روشنایی و تامین نیروی محرکه مورد نیازشان از آن استفاده می‌کنند.
سیر تا پیاز دیزل ژنراتور یا هر آنچه که از یک دیزل ژنراتور باید بدانید
نکاتی لازم در خرید دیزل ژنراتور
یکی از دلواپسی های خرید و انتخاب در دیزل ژنراتور، نوع عملکرد آنهاست که عزمی‌بسیار مهم و حساس برای تامین برق تاسیسات برقی بحساب میرود. انتخاب نامناسب یک دیزل ژنراتور یا مولد برق، می‌تواند ضرر‌های زیادی را به تاسیسات وارد کند. خرید ارزانترین و در دسترس‌ترین دیزل ژنراتور، بدون درنظرگرفتن عملکرد و نیاز شما یکی از اشتباه‌ترین روش‌هاست. بهتر است قبل از انتخاب آن، عملکرد مورد نیاز خود را تعریف کنید.
("KVA" کاوا یا "KW" کیلو وات) یکی از گزینه‌های مهم در انتخاب، محاسبه بار الکتریکی مصرفی دیزل ژنراتور است.
در اغاز شما احتیاج دارید اندازه تقریبی قدرت الکتریکی را بدست بیاورید. این عمل در انتخاب یک دیزل ژنراتور مناسب کمک زیادی می‌کند، چرا که در صورت کم بودن توان آن از قدرت مورد نیاز واقعی شما، نیازتان را برآورده نمی‌کند و در صورت بیشتر بودن توان، باعث هزینه‌های اضافی خرید، سوخت و استهلاک وسیله می‌شود. اگر شرط است که فقط در موارد اضطراری، هنگام قطع برق نیروگاهی شهر از مولد برق استفاده کنید، معمولا نیاز نیست جانشین برق نیروگاهی شود و میتوان تنها به مصرف کننده‌های ضروری، برق داده شود. در این صورت قدرت دیزل ژنراتور کمتر و سایزش کوچکتر می‌شود. پس لازم است مشخص کنید برای تامین برق دائمی‌می‌خواهیم استفاده کنیم یا موقع‌های اضطراری. برای موارد قطع برق باید میزان بار مورد نیاز مصرف کننده را محاسبه کنید.
برای معین سازی میزان بار الکتریکی مورد نیاز مصرف کننده، لیستی از لوازم مصرف‌کننده‌ها را تهیه کنید و آنها را به دو گروه سه فاز و تک فاز تقسیم کنید. مصرف‌کننده‌ها حالاتی هستند که نیاز به دیزل ژنراتور و تامین برق تولیدی آن را دارند.
مثلا برای ساختمان‌های یا آپارتمانها، مصرف‌کننده‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
موتور آسانسور (معمولا سه فاز)، الکترو پمپ‌‌های آبرسانی و آتش‌نشانی (تک فاز یا سه فاز)، لامپ‌های روشنایی (تک فاز) و مصارف عمومی‌مثل یخچال، تلویزیون، لباس شویی و ظرف شویی و ماکروفر و...(تک فاز)
برای کارگاه‌ها و یا کارخانجات صنعتی هم مصرف‌کننده‌ها می‌توانند الکترو موتور‌های نصب‌شده روی دستگاه و ماشین آلات، الکترو پمپ‌‌ها و دستگاه های جوشکاری و خم کاری (تک فاز یا سه فاز) و... باشند. سپس به مشخصات الکتریکی مصرف‌کننده‌ها مراجعه کرده و جریان مصرفیشان بر حسب آمپر را یادداشت کنید. اگر توان الکتریکی بر حسب اسب بخار یا کیلواوت و کیلوولت ذکر شده بود باید مصرف جریانشان را محاسبه کرد.
اکنون مقدارهای بدست آمده تک فاز و سه فاز را جداگانه باهم (+) می‌کنیم، یعنی تک فازها با هم و سه فازها باهم.
مقدارهای جمع شده، بدست آمده از تک فازها را (/) بر ۳ کرده و با حاصل (+) سه فازها جمع می‌کنیم. حاصلی که بدست می‌آید همان حداکثر شدت جریان آمپر مصرفی مجموع بارهای الکتریکی مود نیاز مصرف کننده است، که دیزل ژنراتور باید آن را تامین کند. حالا میزان آمپر A را به کیلو وات آمپر “KVA” یا کیلوولت “KW” تبدیل می‌کنیم؛
KW= A/1.8
KVA= A/1.44